Mamografi nedir?
Memenin X ışınları ile röntgeninin alınmasına mamografi adı verilir. Meme ile ilgili yakınması olan kadınlarda veya genel tarama testi olarak hekim tarafından istenebilir. Yüz yıla yakın bir süreden beri kullanılmaktadır, ancak günümüzde klasik mamografilerin yerini fotoğraf makinelerinde olduğu gibi dijital mamografiler almakta ve görüntüler ekranda izlenip, sonuçlar farklı Radyoloji Uzmanları tarafından daha detaylı olarak değerlendirilebilmektedir. Meme filmi, meme grafisi, meme röntgeni adları ile de anılır. Karşılaştırılabilmesi amacı ile eski mamografi veya meme ultrasonografi tetkiklerinizi yanınızda götürmeyi unutmayınız.
Mamografi nasıl yapılır?
Memeniz röntgen plağı ile bir plastik plak arasında sıkıştırılarak Radyoloji Uzmanı tarafından yapılır. Bu sıkıştırma işlemi bazı kadınlar tarafından huzursuzluk ve bazıları tarafından da ağrı olarak algılanır, ancak bu sıkıştırma sürecinin saniyeler sürdüğünü bilmekte yarar vardır. İşlem süresi ortalama 20 dakika kadardır.
Tomosentez nedir?
Üç boyutlu ve dijital teknoloji ile elde edilen mamografi görüntülerine tomosentez adı verilir. Üç boyutlu teknolojinin avantajları: gereksiz yere fazla görüntü alınarak fazla miktarda X ışını (radyasyon) alınmasının engellemesi, mamografi çekiminde meme üzerine fazla miktarda sıkıştırma yapmaya gerek kalmadığından daha az ağrılı olmasıdır.
Tarama mamografisi ne demektir?
Tarama mamografisi hiçbir yakınması olmayan 40 yaş ve üzerindeki kadınlarda bazı gruplara göre yılda bir kez ve bazı gruplara göre ise iki yılda bir kez yapılması gereken iki yönlü mamografi tetkikine verilen addır.
Mamografi öncesinde nelere dikkat edilmelidir?
Tetkik günü deodorant kullanmayınız, bunlar mamografide beyaz lekeler olarak çıkabilirler.
Tetkik sırasında Radyoloji Uzmanı veya teknisyenine memeniz ile ilgili yaşadığınız sorunları anlatmanızda yarar vardır.
Mamografi için ideal zamanlama nedir?
Kadınlarda adet dönemlerinde memelerde dolgunluk olacağından yanılma payı yüksektir. Bu nedenle Radyoloji Uzmanları çoğunlukla adet sonrasında memedeki hassasiyetin ortadan kalması beklenen dönemi tercih ederler (7-12. günler arasında; adetin başladığı gün 1. gün olarak hesap edilerek).
40 yaşın altındaki kadınlarda ne sıklıkta meme tetkiki gerekir?
40 yaş altındaki kadınlarda ortalama 2-3 yılda bir meme muayenesi ve görüntüleme önerilir. Burada tercih edilen görüntüleme yöntemi, sıklıkla meme ultrasonografisidir.
Meme ultrasonografisi ne demektir?
Özellikle 40 yaş altındaki kadınlarda ve içi sıvı dolu olan kistik meme kitlelerinde ses dalgaları ile çalışan ve radyasyon yaymayan ultrasonografi aleti ile meme incelemesine verilen addır.
Memenin MR tetkiki ne demektir?
Memenin hekim tarafından gerek duyulan özel durumlarda manyetik rezonans (MR) görüntüleme denilen tetkikinin yapılmasıdır. Ailede meme kanseri öyküsü olanlar veya geçmişte radyasyon veya ışın tedavisi görmüş olan kadınlar yüksek risk (yaşam boyu % 20 risk artışı) grubu olarak kabul edilir. Yüksek risk grubunda olanlar veya aşırı yoğun meme yapısı olan kadınlar (mamografi ile yanılma şansı artar) hekim tarafından memenin MRG tetkiki istenebilir.
Memenin MR tetkiki rutin olarak neden kullanılmaz?
Memenin MR tetkiki mamografiye göre çok daha hassas bir yöntemdir ve çok daha detaylı sonuç verir, ancak bu nedenden dolayı detaylı bir inceleme nedeni ile sağlam bir memede bir sorun varmış gibi gösterebilir (yanlış pozitif sonuç) bu nedenle hekim tarafından gerek duyulmadıkça kullanılmaz.
Memenin iğne biyopsisi ne demektir?
Memede şayet şüpheli bir kitle belirlenirse ilgili hekim bu bölgeden bu konuda deneyimli bir Radyoloji Uzmanından ultrasonografi veya MR eşliğinde biyopsi örneği almasını isteyebilir. Bu örneğin patolojik incelemesi sonucunda tedavi şekillenecektir. Meme için tetkik yapılan kadınların % 8-10unda iğne biyopsisine gerek duyulur.
Mamografi tetkiki risk taşır mı?
Evet mamografi radyasyon ile çalışan bir tetkik olduğundan risk taşır, ancak günümüzde gelişmiş aletlerde alınan radyasyon dozu her çekim için 01-0.2 rad (bir mamografide ortalama 0.2-0.4 rad) ile sınırlıdır. Meme kanserinin tedavisinde 5,000 rad dozunda ışın verildiği göz önüne alınırsa 40 yaşında mamografi çekilmeye başlanan bir kadın 90 yaşına geldiğinde ancak toplamda 20-40 rad kadar ışın almış olacaktır.
Mamografide kireç odakları ne anlama gelir?
Kireç odakları kalsiyum birikintilerinin röntgen filiminde elde edilen görüntüsüdür. Bunlar büyük kireç odakları (makrokalsifikasyon) veya küçük kireç odakları (mikrokalsifikasyon) şeklinde olabilir. Makrokalsifikasyonlara 50 yaşın üzerindeki kadınlarda her iki kişiden birisinde ve 50 yaş altındaki kadınlarda ise her 10 kişiden birisinde rastlanır. Mikrokalsifikasyonlar özellikle kümelenme oluşturduklarında meme kanserinin belirtisi olabilirler.
Memede kitle ne anlama gelir?
Kireçlenme olmadan memede katı (solid) kitle görülmesi bir diğer dikkate alınması gereken konudur. Memedeki katı kitleler iyi huylu (fibroadenom) veya kötü huylu (meme kanseri) olabilirler.
Memede kist ne anlama gelir, kanser riski taşır mı?
Kistler içi sıvı dolu olan birikintilerdir ve kanser riski taşımazlar. Memede katı (solid) kitle ve kist ayırımı başlıca meme ultrasonografisi ile yapılır ve bu şekilde kistlerde bir enjektör yarımı ile sıvı da çekilebilir.
BIRADS sınıflaması nedir?
Amerikan Radyoloji Cemiyetinin Breast Imaging Reporting and Data System veya kısaltılmış adı ile BI-RADS sınıflaması adı altında meme görüntülemesinde 0 ile 6 arasında değişen bir skorlama sistemi yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kategori 0: Ek görüntüleme yöntemlerine gereksinim var
Kategori 1: sorun yok
Kategori 2: iyi huylu (benign) sonuç
Kategori 3: muhtemelen iyi huylu (benign) sonuç
Kategori 4: şüpheli sonuç, biyopsi istenilebilir
4a: düşük oranda meme kanseri riski
4b: orta düzeyde meme kanseri riski
4c: belirgin düzeyde meme kanseri riski
Kategori 5: yüksek oranda meme kanseri riski
Kategori 6: patolojik olarak kanıtlanmış meme kanseri
Galaktografi nedir?
Galaktografi meme başından akıntı gelmesi durumunda meme kanallarının ilaçlı röntgeninin çekilmesidir.
Mamosintigrafi nedir?
Teknesyum sestamibi adlı radyoaktif maddenin verilerek özel bir kamera yardımı ile meme kanseri araştırması yapılmasıdır.
Elektriksel empedans bilgisayar mamografi (MEIK) nedir?
Son dönemde, meme kanserinin erken tanısında, elektriksel empedans bilgisayar mamografi (MEIK) tetkiki mamografi yerine bir seçenek olarak gösterilmektedir. Türk Radyoloji Derneği ve çeşitli uluslararası tıbbi dernekler tarafından, mamografi halen dünya genelinde meme kanserinin erken tanısındaki tek yöntem olarak kabul görmektedir.
Memenin X ışınları ile röntgeninin alınmasına mamografi adı verilir. Meme ile ilgili yakınması olan kadınlarda veya genel tarama testi olarak hekim tarafından istenebilir. Yüz yıla yakın bir süreden beri kullanılmaktadır, ancak günümüzde klasik mamografilerin yerini fotoğraf makinelerinde olduğu gibi dijital mamografiler almakta ve görüntüler ekranda izlenip, sonuçlar farklı Radyoloji Uzmanları tarafından daha detaylı olarak değerlendirilebilmektedir. Meme filmi, meme grafisi, meme röntgeni adları ile de anılır. Karşılaştırılabilmesi amacı ile eski mamografi veya meme ultrasonografi tetkiklerinizi yanınızda götürmeyi unutmayınız.
Mamografi nasıl yapılır?
Memeniz röntgen plağı ile bir plastik plak arasında sıkıştırılarak Radyoloji Uzmanı tarafından yapılır. Bu sıkıştırma işlemi bazı kadınlar tarafından huzursuzluk ve bazıları tarafından da ağrı olarak algılanır, ancak bu sıkıştırma sürecinin saniyeler sürdüğünü bilmekte yarar vardır. İşlem süresi ortalama 20 dakika kadardır.
Tomosentez nedir?
Üç boyutlu ve dijital teknoloji ile elde edilen mamografi görüntülerine tomosentez adı verilir. Üç boyutlu teknolojinin avantajları: gereksiz yere fazla görüntü alınarak fazla miktarda X ışını (radyasyon) alınmasının engellemesi, mamografi çekiminde meme üzerine fazla miktarda sıkıştırma yapmaya gerek kalmadığından daha az ağrılı olmasıdır.
Tarama mamografisi ne demektir?
Tarama mamografisi hiçbir yakınması olmayan 40 yaş ve üzerindeki kadınlarda bazı gruplara göre yılda bir kez ve bazı gruplara göre ise iki yılda bir kez yapılması gereken iki yönlü mamografi tetkikine verilen addır.
Mamografi öncesinde nelere dikkat edilmelidir?
Tetkik günü deodorant kullanmayınız, bunlar mamografide beyaz lekeler olarak çıkabilirler.
Tetkik sırasında Radyoloji Uzmanı veya teknisyenine memeniz ile ilgili yaşadığınız sorunları anlatmanızda yarar vardır.
Mamografi için ideal zamanlama nedir?
Kadınlarda adet dönemlerinde memelerde dolgunluk olacağından yanılma payı yüksektir. Bu nedenle Radyoloji Uzmanları çoğunlukla adet sonrasında memedeki hassasiyetin ortadan kalması beklenen dönemi tercih ederler (7-12. günler arasında; adetin başladığı gün 1. gün olarak hesap edilerek).
40 yaşın altındaki kadınlarda ne sıklıkta meme tetkiki gerekir?
40 yaş altındaki kadınlarda ortalama 2-3 yılda bir meme muayenesi ve görüntüleme önerilir. Burada tercih edilen görüntüleme yöntemi, sıklıkla meme ultrasonografisidir.
Meme ultrasonografisi ne demektir?
Özellikle 40 yaş altındaki kadınlarda ve içi sıvı dolu olan kistik meme kitlelerinde ses dalgaları ile çalışan ve radyasyon yaymayan ultrasonografi aleti ile meme incelemesine verilen addır.
Memenin MR tetkiki ne demektir?
Memenin hekim tarafından gerek duyulan özel durumlarda manyetik rezonans (MR) görüntüleme denilen tetkikinin yapılmasıdır. Ailede meme kanseri öyküsü olanlar veya geçmişte radyasyon veya ışın tedavisi görmüş olan kadınlar yüksek risk (yaşam boyu % 20 risk artışı) grubu olarak kabul edilir. Yüksek risk grubunda olanlar veya aşırı yoğun meme yapısı olan kadınlar (mamografi ile yanılma şansı artar) hekim tarafından memenin MRG tetkiki istenebilir.
Memenin MR tetkiki rutin olarak neden kullanılmaz?
Memenin MR tetkiki mamografiye göre çok daha hassas bir yöntemdir ve çok daha detaylı sonuç verir, ancak bu nedenden dolayı detaylı bir inceleme nedeni ile sağlam bir memede bir sorun varmış gibi gösterebilir (yanlış pozitif sonuç) bu nedenle hekim tarafından gerek duyulmadıkça kullanılmaz.
Memenin iğne biyopsisi ne demektir?
Memede şayet şüpheli bir kitle belirlenirse ilgili hekim bu bölgeden bu konuda deneyimli bir Radyoloji Uzmanından ultrasonografi veya MR eşliğinde biyopsi örneği almasını isteyebilir. Bu örneğin patolojik incelemesi sonucunda tedavi şekillenecektir. Meme için tetkik yapılan kadınların % 8-10unda iğne biyopsisine gerek duyulur.
Mamografi tetkiki risk taşır mı?
Evet mamografi radyasyon ile çalışan bir tetkik olduğundan risk taşır, ancak günümüzde gelişmiş aletlerde alınan radyasyon dozu her çekim için 01-0.2 rad (bir mamografide ortalama 0.2-0.4 rad) ile sınırlıdır. Meme kanserinin tedavisinde 5,000 rad dozunda ışın verildiği göz önüne alınırsa 40 yaşında mamografi çekilmeye başlanan bir kadın 90 yaşına geldiğinde ancak toplamda 20-40 rad kadar ışın almış olacaktır.
Mamografide kireç odakları ne anlama gelir?
Kireç odakları kalsiyum birikintilerinin röntgen filiminde elde edilen görüntüsüdür. Bunlar büyük kireç odakları (makrokalsifikasyon) veya küçük kireç odakları (mikrokalsifikasyon) şeklinde olabilir. Makrokalsifikasyonlara 50 yaşın üzerindeki kadınlarda her iki kişiden birisinde ve 50 yaş altındaki kadınlarda ise her 10 kişiden birisinde rastlanır. Mikrokalsifikasyonlar özellikle kümelenme oluşturduklarında meme kanserinin belirtisi olabilirler.
Memede kitle ne anlama gelir?
Kireçlenme olmadan memede katı (solid) kitle görülmesi bir diğer dikkate alınması gereken konudur. Memedeki katı kitleler iyi huylu (fibroadenom) veya kötü huylu (meme kanseri) olabilirler.
Memede kist ne anlama gelir, kanser riski taşır mı?
Kistler içi sıvı dolu olan birikintilerdir ve kanser riski taşımazlar. Memede katı (solid) kitle ve kist ayırımı başlıca meme ultrasonografisi ile yapılır ve bu şekilde kistlerde bir enjektör yarımı ile sıvı da çekilebilir.
BIRADS sınıflaması nedir?
Amerikan Radyoloji Cemiyetinin Breast Imaging Reporting and Data System veya kısaltılmış adı ile BI-RADS sınıflaması adı altında meme görüntülemesinde 0 ile 6 arasında değişen bir skorlama sistemi yaygın olarak kullanılmaktadır.
Kategori 0: Ek görüntüleme yöntemlerine gereksinim var
Kategori 1: sorun yok
Kategori 2: iyi huylu (benign) sonuç
Kategori 3: muhtemelen iyi huylu (benign) sonuç
Kategori 4: şüpheli sonuç, biyopsi istenilebilir
4a: düşük oranda meme kanseri riski
4b: orta düzeyde meme kanseri riski
4c: belirgin düzeyde meme kanseri riski
Kategori 5: yüksek oranda meme kanseri riski
Kategori 6: patolojik olarak kanıtlanmış meme kanseri
Galaktografi nedir?
Galaktografi meme başından akıntı gelmesi durumunda meme kanallarının ilaçlı röntgeninin çekilmesidir.
Mamosintigrafi nedir?
Teknesyum sestamibi adlı radyoaktif maddenin verilerek özel bir kamera yardımı ile meme kanseri araştırması yapılmasıdır.
Elektriksel empedans bilgisayar mamografi (MEIK) nedir?
Son dönemde, meme kanserinin erken tanısında, elektriksel empedans bilgisayar mamografi (MEIK) tetkiki mamografi yerine bir seçenek olarak gösterilmektedir. Türk Radyoloji Derneği ve çeşitli uluslararası tıbbi dernekler tarafından, mamografi halen dünya genelinde meme kanserinin erken tanısındaki tek yöntem olarak kabul görmektedir.